پاره‌ای از امور هستند که ظرفیت تمدنی دارند. مراد از ظرفیت تمدنی داشتن یک پدیده هم دو چیز است: این که آن پدیده می‌تواند نگاه، بینش و دغدغه تمدنی در دیگران ایجاد کند و همه را به کلان‌نگری و بالابردن افق دید از مسائل خرد و جزئی فرا بخواند یا اینکه آن پدیده یک اقدام است که این اقدام در مسیر تحقق یک تمدن قرار دارد و می‌تواند اقدامی تمدنی به حساب آید. پس هر چیزی که یکی از این دو ویژگی را داشته باشد، دارای ظرفیت تمدنی است. در اربعین هر دو ویژگی وجود دارد؛ یعنی اربعین هم یک بینش تمدنی ایجاد می‌کند و هم یک اقدام در مسیر دستیابی به یک تمدن به حساب می‌آید.

منشور حاضر، گزیده‌ای از بیانات حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین علیرضا پناهیان در «دومین همایش بین‌المللی فعالان عرصه اربعین» در شهر مشهد مقدس و «دومین گردهمایی فعّالان مردمی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در عرصه اربعین، چهارمین همایش هیأت‌های فعال در عرصه اربعین با محوریت اربعین و تمدن نوین اسلامی» در مسجد مقدس جمکران می‌باشد. ایشان در این بیانات عاشورا، اربعین و نهضت مهدوی را سه جریانی معرفی کردند که در امتداد یکدیگر قرار گرفته‌اند و حماسه اربعین را آغازی برای پی‌ریزی تمدن نوین اسلامی معرفی کردند.