قرآن برای خداشناسی حساب جداگانه‌ای باز کرده است؛ به این معنا که سراسر عالم خلقت را آیه و درس خداشناسی قرار داده است؛ همچنان که برای نفس انسان هم حساب جداگانه‌ای باز کرده؛ یعنی برای انسان آموزندگی‌هایی بالاتر و بیشتر از دیگر موجودات - مثلا درختان - در نظر گرفته است.
خودشناسی غایت و نهایت شناخت‌هاست که به شناخت خداوند حکیم منتهی می‌شود.
در کلام معصومان علیهم‌السلام، آمده است که خودشناسی نافع‌ترین معارف است و نیز آمده است: هر کس خود را بشناسد خدای متعال را خواهد شناخت.
از این رو، خودشناسی برترین حکمت‌ها و سودمندترین شناخت‌هاست. این کتاب با نگاهی قرانی و فلسفی به مقوله خودشناسی می‌پردازد و جزو نخستین کتاب‌هایی از استاد مصباح یزدی است که در اوائل دهه شصت منتشر شد.
کمال، شناخت کمال، آرای فلاسفه درباره کمال، قرب به خدا، حقیقتعبادت و موضوعات دیگر، مطالب این کتاب را تشکیل می‌دهد.